1.

`(1+x^(2))(dy)/(dx)+y=tan^(-1)x` को हल कीजिए।

Answer» दिया है - `(1+x^(2))(dy)/(dx)+y=tan^(-1)x`
`implies(dy)/(dx)+(y)/((1+x^(2)))=(tan^(-x))/(1+x^(2))" "......(1)`
समीकरण (1) की तुलना `(dy)/(dx)+Py=Q` से करने पर
`P=(1)/(1+x^(2)),Q=(tan^(-1)x)/(1+x^(2))`
अब `I.F.=e^(intPdx)=e^(int(1)/(1+x^(2))dx)=e^(tan^(-1)x)`
`:.` समीकरण का हल
`y.(I.F.)=intQ(I.F.)dx+c`
`impliesy.e^(intPdx)=intQe^(intPdx).dx+c`
`impliesy.e^(tan^(-1)x)=int(e^(tan^(-1)).tan^(-1)x)/(1+x^(2))dx+c`
माना `tan^(-1)x=timplies(1)/(1+x^(2))dx=dt`
`:.y.e^(tan^(-1)x)=intte^(t)dt+c`
`=e^(t)(t-1)+c`
`=e^(tan^(-1)x)(tan^(-1)x-1)+c`
`impliesy=-1+tan^(-1)x+ce^(-tan^(-1)x)`
यही दी गयी समीकरण का अभीष्ट हल है।


Discussion

No Comment Found